Wundykacja w postępowaniu uproszczonymPo wyczerpaniu polubownych możliwości wyegzekwowania naszych należności nie pozostaje nam nic innego jak skierowanie sprawy do sądu i tym samym rozpoczęcie pierwszego z etapów windykacji  przymusowej, która pozwoli na odzyskanie należności nie spełnionych dobrowolnie przez dłużnika. Na początku windykacji sądowej stoi przed nami wybór odpowiedniego trybu postępowania cywilnego. Jednym z  takich trybów  jest szczególny tryb procesowy- postępowanie uproszczone. I tu pojawia się pytanie kiedy możemy z tego trybu skorzystać? Jakie są jego wady i zalety? Jakie możliwości daje nam windykacja w postępowaniu uproszczonym? I czy rzeczywiście jak wskazuje nazwa postępowania, dochodzenie należności w tym trybie jest łatwiejsze, niż w zwykłym trybie procesowym?

Rodzaj spraw

Postępowanie uproszczone jest regulowane przez przepisy art. 5051–50514 k.p.c.  Zakres spraw, które mogę być rozpoznane w tym postępowaniu obejmuje sprawy :

1) o roszczenia wynikające z umów, jeżeli wartość przedmiotu sporu nie przekracza 10 tys. zł., a w sprawach o roszczenia wynikające z rękojmi, gwarancji jakości lub z niezgodności towaru konsumpcyjnego z umową sprzedaży konsumenckiej, jeżeli wartość przedmiotu umowy nie przekracza tej kwoty;

2) o zapłatę czynszu najmu lokali mieszkalnych i opłat obciążających najemcę oraz opłat z tytułu korzystania z lokalu mieszkalnego w spółdzielni mieszkaniowej bez względu na wartość przedmiotu sporu,

a więc tzw. sprawy drobne i najczęściej występujące w ramach obrotu powszechnego.

Urzędowe formularze

Windykacja w postępowaniu uproszczonym daje pewne możliwości, ale niesie za sobą pewne ograniczenia takie jak np. obowiązek składania takich pewnego rodzaju pism ( pozew, odpowiedź na pozew, sprzeciw od wyroku zaocznego oraz pismo zawierające wnioski dowodowe) na specjalnych urzędowych formularzach dostępnych na stronie internetowej: https://bip.ms.gov.pl/pl/formularze/formularze-pism-procesowych-w-postepowaniu-cywilnym/.

Niedawno zmieniły się wzory formularzy dlatego warto je pobierać ze sprawdzonych źródeł. Na stronie Ministerstwa Sprawiedliwości z pewnością będą aktualne.

Inne zasady postępowania uproszczonego

Windykacja w postępowaniu uproszczonym rządzi się także innymi regułami. Jednym pozwem możemy dochodzić tylko jednego roszczenia, z wyjątkiem roszczeń wynikających z tej samej umowy lub umów tego samego rodzaju np. kilka takich samych umów sprzedaży zawartych między tymi samymi stronami. Jeśli chodzi o możliwość rozdrobnienia roszczenia to jest ono dopuszczalne w tym postępowaniu, pod warunkiem że postępowanie uproszczone jest właściwe dla całego świadczenia (np. wierzyciel może żądać zapłaty 1000 zł jako zwrotu pożyczki, jeżeli z tego tytułu dłużnik jest zobowiązany do zapłaty kwoty nieprzekraczającej 10 000 zł).

Wszelkie okoliczności faktyczne, dowody na które powołują się strony, powód powinien przytoczyć w pozwie lub na pierwszym posiedzeniu przeznaczonym na rozprawę  lub w ciągu miesiąca od dostarczeniu mu pism pozwanego, pozwanego zaś w odpowiedzi na pozew.

Kolejną odrębnością postępowania uproszczonego, która ma na celu jego przyspieszenie jest niedopuszczalność zmiany powództwa, zgłoszenia interwencji ubocznej, przypozwania, czy podmiotowej zmiany powództwa. Sąd ponadto nie może w tym postępowaniu dopuścić dowodu z opinii biegłego i ma dość dużą swobodę w zakresie wyrokowania. Jeśli bowiem uzna że nie można ściśle udowodnić wysokości żądania lub jest to zbyt utrudnione może w wydanym wyroku zasądzić odpowiednią sumę według swego uznania, jeśli zaś sąd stwierdzi że sprawa jest zbyt zawiła lub jej rozstrzygnięcie wymaga wiadomości specjalnych, sąd nie rozpozna dalej sprawy na podstawie przepisów o postępowaniu uproszczonym ale na zasadach ogólnych.

Opłaty sądowe

W postępowaniu uproszczonym inaczej kształtuje się  również opłata od wniesienia pozwu, która jest ustalona kwotowo, a nie procentowo i tak w zależności od wartości przedmiotu sporu pobiera się zastępujące opłaty:

1) do 2000 złotych – 30 złotych;

2) ponad 2000 złotych do 5000 złotych – 100 złotych;

3) ponad 5000 złotych do 7500 złotych – 250 złotych;

4) ponad 7500 złotych – 300 złotych.

Windykacja w postępowaniu uproszczonym – podsumowanie

Celem wprowadzonych uproszczeń to tego trybu postępowania przez ustawodawcę, było przede wszystkim zwiększenie szybkości postępowania, polegające z jednej strony na usprawnieniu i optymalizacji postępowania dowodowego oraz odwoławczego przez przyspieszenie i odformalizowanie czynności sądu, z drugiej natomiast na zwiększeniu rygorów formalnych w stosunku do stron oraz zdyscyplinowaniu ich przy podejmowaniu czynności procesowych.

Wnosząc pozew do sądu jeśli sprawa kwalifikuje się do trybu uproszczonego trzeba pozew złożyć na urzędowym formularzu. Jeśli tego się nie zrobi bądź formularz zostanie nieprawidłowo wypełniony można oczekiwać na wezwanie z sądu do uzupełnienia braków formalnych, co z pewnością nie przyczyni się do przyspieszenia postępowania.  Dlatego warto zweryfikować poprawność pozwu np. z radcą prawnym.

Photo credit: kenteegardin via Foter.com / CC BY-SA